در 2 اردیبهشت سال 1397، عکس کشف جنازه‌ی مومیایی شده در نزدیکی حرم شاه‌عبدالعظیم (ع) در شهر ری خبرساز شد و موجی از اخبار در رابطه با هویت مومیایی برپا شد. داستان چه بود؟ آیا احتمال آن که جسد مومیایی متعلق به رضاشاه باشد، صحیح بود؟

در ادامه مطلب به تفسیر بیان شده است:

کشف جسد مومیایی رضا شاه

در ساعت 5 عصر روز 2 اردیبهشت 1397، در حالی که کارگران در باغ طوطی نزدیک حرم شاه‌عبدالعظیم(ع) مشغول به حفاری به منظور گسترش و توسعه قسمت غربی حرم بودند. قرار بود در این قسمت سرویس‌های چند طبقه‌ای بسازند. در عمق 8 متری به محفظه‌ای بتنی رسیدند. سختی محفظه هنگام شکافتن به حدی بود که ساختمان‌ و بناهای اطراف محوطه می‌لرزید. پس از چند ساعت، مشخص شد سختی این محفظه به دلیل حفاظت از یک جسد مومیایی بوده است.  

جسد کشف شده از آن جا که در نزدیکی آرامگاه پهلوی اول سابق پیدا شد، گمان می‌شود که جسد رضاشاه است.

خلیل‌آبادی، رییس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران معتقد بود امکان احتمال وجود مومیایی رضاشاه هست. احمد ابوحمزه، کارشناس ری‌شناسی بنا به مستندات تاریخی اعلام کرد از آنجا که جسد پیدا شده به شیوه مومیایی دفن شده، احتمال آن که مرتبط با پهلوی اول باشد؛ صد در صد است.

 مصطفی آجرلو، مدیر کل روابط عمومی آستان حضرت عبدالعظیم (ع) در پی خبر جنجالی اظهار کرد: این بخش از طرح توسعه حرم در گذشته قبرستان بوده، در این صورت کشف جسد یک امر طبیعی به حساب می‌آید و مومیایی وجود ندارد و حتی چهره هم قابل شناسایی نیست. فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی، سردار امیر رحمت‌الهی نیز در گفته‌های خویش با مدیرکل آجرلو هم نظر بوده و صحت مومیایی رضاه شاه را رد می‌کند.

مرگ رضاشاه و جسد وی

رضاشاه در 4 مرداد 1323 در تبعید، ژوهانسبورگ (آفریقای جنوبی) به علت ایست قلبی درگذشت. جنازه به مصر منتقل شد و پس از دو بار مومیایی به شیوه مصری، به مدت 6 سال به امانت در مسجد رفاعی قاهره از آن نگهداری کردند. در اردیبهشت 1329 به تهران ارسال شد و در مقبره‌ای که به دستور پهلوی دوم ساخته شده بود، خاک کردند.

پیدا نشدن رضا شاه در تخریب سال 1359

در طی تخریب مقبره پهلوی اول به دستور دادستان وقت، قبر و جسد آن را پیدا نکردند، صادق خلخالی در نامه‌ای اعلام کرد: جنازه رضاخان قلدر یافت نشد و از کشور خارج شده است. در این راستا گمانه‌زنی‌های بسیاری مبنی بر خارج شدن جنازه مطرح شد اما از سوی خانواده پهلوی تایید نشد.

پایان ماجرای پیدا شدن قبر رضا شاه

سرانجام، فرماندار شهر ری اعلام کرد، با توجه به این که جسد مومیایی در محوطه حرم عبدالعظیم(ع) پیدا شد، مسئولیت دفن آن نیز بر عهده‌ی آستان مقدس است. بدین ترتیب جنازه مکشوفه مجدد دفن شد. با توجه به عدم انجام کارشناسی‌های مربوطه برای شناسایی جنازه، صحت و سقم انتساب به پهلوی اول مشخص نشد و حقیقت ماجرا نامعلوم ماند.